Geiger Sayacı

Doğal radyasyon bir Geiger sayacı ile tespit edilebilir ve ölçülebilir. Radyoaktif radyasyonun iyonizasyon özellikleri radyasyon maruziyetinin ölçüm değerlerini oluşturmak için kullanılır. Nükleer enerji santrallerinin ya da su kütlelerinin yakınında olduğu gibi olumsuz etkilere sahip yerleşim yerleri, çevre kirliliği açısından tehdit altındaki alanlardır. Geiger sayacı, olumsuz doğal ya da yapay radyasyonun tespit ve kontrol edilmesine yardımcı olur. Alfa, gama ve beta radyasyonu ölçülür ve değerlendirilir. Sadece gama radyasyonunu ölçen ölçüm cihazları da mevcuttur. Alfa ya da beta radyasyonunu da ölçebilen ölçüm cihazları ise daha karmaşık ve maliyetlidir.

Geiger sayacına yüklenen bir program yardımıyla kısa ölçümler gerçekleştirilebilir ya da bu program uzun süreli ölçümler için kullanılabilir. Geiger sayacı, ithal edilen malzemeleri test etmek ve ışınlanmış gıdaları ölçmek için giderek daha fazla kullanılmaktadır. Malzemenin ithal edildiği bölgeye bağlı olarak güvenlik nedenleriyle test edilmesi gerekir. Radyasyon ölçüm değerleri Geiger sayacında kaydedilebilir ve daha sonra değerlendirilmek üzere bir bilgisayara aktarılabilir. PCE markalı tüm Geiger sayacı modelleri, büyük bir ekrana ve güçlü bir pile sahiptir. Bu da Geiger sayacı modellerinin yalnızca birkaç yılda bir değiştirilmesi gerektiği anlamına gelir.

Tüm Geiger sayacı modelleri basit bir prensiple çalışır. Buna göre, radyasyon parçacıkları dedektöre girdiğinde asal bir gazla reaksiyona girer. Gaz daha sonra özelliklerini değiştirerek iletkenlik oluşturur. Reaksiyon anında akım akar. Radyasyon yoğunluğu, akım akışının frekansına bağlı olarak ölçülebilir. Geiger sayacındaki dedektör, anot, katot ve asal gaz içeren sayma tüplerinden oluşur. Bazı ölçüm cihazları alfa, gama ve beta radyasyonuna ek olarak X ışınlarını da ölçebilir. Geiger sayaçları, potansiyel tehlikelerin fark edilmesine ve gerektiği durumlarda önlem alınmasına yardımcı olur.

Geiger sayacı, iyonlaştırıcı radyasyon, yani alfa, beta, gama, foton ve X ışını radyasyonu için kullanılan bir dedektördür. Geiger sayacı, 1928 yılında Kiel’de fizikçi Hans Geiger ve Walter Müller tarafından icat edilmiştir. Günümüzde Geiger sayacı çoğu durumda radyoaktif maddeleri tespit etmek ya da tehlike potansiyellerini değerlendirmek için kullanılmaktadır.

Sorularınız için lütfen info@pce-cihazlari.com.tr adresinden ya da 0212 471 11 47 nolu telefon numarasından bizimle iletişime geçiniz.

Geiger Sayacı GS-1

20.000,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger sayacı GS-1, alfa, beta ve gama radyasyonunu ölçmek için kullanılan hassas bir ölçüm cihazıdır. Geiger sayacının geniş ölçüm aralığı bulunur ve yerinde sporadik ölçüm, uzun süreli ölçüm ya da izleme için kullanılabilir. Geiger sayacı GS-1, çevresel radyasyonun ve artan yapay radyasyonun yasal sınır değerinin 500 katına kadar sertifikalı bir şekilde ölçülmesini sağlar.

Alfa, beta ve gama ışınları
Ölçüm aralığı: 0.01 µSv/saat – 1000 µSv/saat
Radyasyon dedektörü: Geiger-Müller sayma tüpü
Dahili hafıza: 2 KB
Yazılım, veri kablosu ve sertifika dahil

Geiger Sayacı PCE-RAM 10

22.195,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger sayacı PCE-RAM 10, α-, β-, γ- ve x (röntgen) ışınlarını tespit etmek için geliştirilmiştir. Geiger sayacının geniş, yüksek çözünürlüklü, arka aydınlatmalı ve birçok göstergesi olan LCD ekranı bulunur. 2000 ölçüm değeri manuel ya da otomatik olarak hafızada kaydedilebilir. Geiger sayacında ölçüm verilerinin gerçek zamanlı olarak bilgisayara aktarılması için Bluetooth arayüzü bulunur.

α-, β-, γ- ve x ışınları
Radyasyon doz oranı: 0.01 … 1000 μSv / saat
Darbe (puls) doz oranı: 0 … 30.000 cpm, 0 … 5000 cps
Radyasyon doz birikimi: 0.001 … μSv … 9.999 Sv
Bluetooth arayüzü
2000 ölçüm değeri için dahili hafıza
Yazılım dahil

Geiger Sayacı GS-2

22.500,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger sayacı GS-2, alfa, beta ve gama radyasyonunu ölçmek için kullanılan hassas bir ölçüm cihazıdır. Geiger sayacının geniş ölçüm aralığı bulunur ve yerinde sporadik ölçüm, uzun süreli ölçüm ya da izleme için kullanılabilir. Geiger sayacı GS-2, çevresel radyasyonun ve artan yapay radyasyonun yasal sınır değerinin 500 katına kadar sertifikalı bir şekilde ölçülmesini sağlar.

Alfa, beta ve gama ışınları
Ölçüm aralığı: 0.01 µSv/saat – 1000 µSv/saat
Radyasyon dedektörü: Geiger-Müller sayma tüpü
Dahili hafıza: 2 KB
Yazılım, veri kablosu ve sertifika dahil

Geiger Sayacı GS-Rechargeable

24.500,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger sayacı GS-Rechargeable, alfa, beta ve gama radyasyonunu ölçmek için kullanılan hassas bir ölçüm cihazıdır. Geiger sayacının geniş ölçüm aralığı bulunur ve yerinde sporadik ölçüm, uzun süreli ölçüm ya da izleme için kullanılabilir. Geiger sayacı GS-Rechargeable, çevresel radyasyonun ve artan yapay radyasyonun yasal sınır değerinin 500 katına kadar sertifikalı bir şekilde ölçülmesini sağlar.

Ölçüm aralığı: 0.01 µSv/saat – 1000 µSv/saat
Radyasyon dedektörü: Geiger-Müller sayma tüpü
Dahili hafıza: 2 KB
Yazılım, veri kablosu ve sertifika dahil
Güç kaynağı olarak USB (AC adaptörü ya da PC) ile şarj edilen pil

Geiger Sayacı GS-3 Online

27.500,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger sayacı GS 3 Online, alfa, beta ve gama radyasyonunu ölçmek için kullanılan hassas bir ölçüm cihazıdır. Geiger sayacının geniş ölçüm aralığı bulunur ve yerinde sporadik ölçüm, uzun süreli ölçüm ya da izleme için kullanılabilir. Geiger sayacı GS 3 Online, çevresel radyasyonun ve artan yapay radyasyonun yasal sınır değerinin 500 katına kadar sertifikalı bir şekilde ölçülmesini sağlar.

Ölçüm aralığı: 0.01 µSv/saat – 1000 µSv/saat
Cihazdan bilgisayara her 10, 30, 60 saniyede bir darbe iletimi
Alarm ve sesli darbe göstergesi ile
Radyasyon dedektörü: Geiger-Müller sayma tüpü
Dahili hafıza: 64 KB
Yazılım, veri kablosu ve sertifika dahil

Geiger Sayacı PCE-RAM 3

4.445,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger Sayacımız temel olarak gama, beta ve X-ışınlarını ölçmek için kullanılır ve iyonlaştırıcı radyasyonun yoğunluğunu ölçmek için bir Geiger-Müller sayacı kullanır. Çok işlevli ekrana sahip Geiger Sayacının 2,3 inç ekranı, kümülatif dozu, ortalama ve maksimum dozu gösterirken, gerçek zamanlı ölçümler de grafik olarak görüntülenir.

ß-, x- Radyasyonu
Doz oranı ölçüm aralığı: 0 ... 10 mSv/saat
Çözünürlük: 0,01 µSv/saat
Hassasiyet: ± % 30 (137 Cs için)
Duyarlılık: 80 CPM/µSv (Co-60 bazlı)
Kümülatif doz: 0 µSv ... 500 mSv
Alarm ayarlanabilir: sesli, görsel, titreşim

Geiger Sayacı PCE-RDM 15

5.745,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger Sayacı, esas olarak X, γ ve β radyasyonunu izlemek için kullanılan taşınabilir bir cihazdır. Geiger Sayacı, yüksek ölçüm doğruluğu ve hassasiyeti ile bilinen bir Cam-Geiger-Müller sayaç tüpü (GM tüpü) ile donatılmıştır ve 2,4 inç TFT LCD ekrana sahiptir.

X-, γ- ve β-radyasyon
Doz hızı ölçüm aralığı: 0,01 µSv/h ... 50 mSv/h
Çözünürlük: 0,01 µSv/h
Hassasiyet: 1 mSv/h'de <%10
Doz ölçüm aralığı: 0 μSv ... 1000 Sv.
Hassasiyet: 1 cps/μSv/h (Co-60 ile ilgili)
10000 değer için veri belleği
Ayarlanabilir alarm: akustik, görsel, titreşim
Yazılım

Geiger Sayacı / Kişisel Dozimetre PCE-RDM 10

7.745,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger sayacı / kişisel dozimetre PCE-RDM 10, beta, gama ve X ışınlarını ölçmek için kullanılan taşınabilir bir ölçüm cihazıdır. Geiger sayacı / kişisel dozimetredeki GM tüpü (Geiger-Müller sayma tüpü) insanlar ve çevre için zararlı olabilecek radyasyon maruziyetini tespit eder. Geiger sayacı / kişisel dozimetrenin geniş renkli ekranında gerçek zamanlı değer, ortalama değer ve birikmiş doz görüntülenir.

γ, β, X ışını
Ölçüm aralığı: 0.01 … 99.99 µSv/saat

Çözünürlük: 0.01 µSv/saat
Hassasiyet: 0.25 cps/
167857 ölçüm değeri için veri belleği
Gerçek zamanlı değer, ortalama değer
Uzun süreli ölçümler için mSv cinsinden birikmiş değer
Ayarlanabilir alarm değeri

Geiger Sayacı PCE-RAM 7

9.595,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Ölçüm aralığı 0 ila 9999 μSv/h ve çözünürlüğü 0,01 μSv/h olan Geiger Sayacı, beta (β), gama (γ) ve X-ışını radyasyonunu tespit etmek için güçlü ve hassas bir cihazdır. Kompakt ve kullanışlı tasarımı sayesinde Geiger Sayacının kullanımı kolaydır ve radyasyon değerlerindeki küçük değişiklikleri ölçmek için idealdir.

Ölçüm aralığı: 0 ... 9999 CPS
Çözünürlük: 1 CPS
Hassasiyet: Ölçüm değerinin ≤ % 3'ü
Birimler µSv/h, CPS ve CPM
Enerji aralığı: 20 ... 3000 keV ≤±%30 (137Cs-）
Hassasiyet: 80 cpm / μSv / (Co-60)

Geiger Sayacı PCE-RAM 9

19.745,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger Sayacı, güvenlik ve acil durum hizmetleri, endüstriyel tesisler, araştırma tesisleri gibi çeşitli alanlarda ve özel kişiler tarafından radyasyon ve çevresel riskleri izlemek için kullanılan çok yönlü bir cihazdır. Geiger Sayacının 1000 değere kadar dahili hafızası vardır ve bu verilerin daha fazla analiz için bir bilgisayara csv dosyası olarak aktarılmasına olanak tanır.

X-ışını, Gama, Beta radyasyonu
Ölçüm aralığı: 0,00 ...10 mSv/h
Çözünürlük: 0,01 mSv/h
Hassasiyet: Ölçüm değerinin ≤% 10'u
Hassasiyet: 80 cpm/μSv/(Co-60)
Enerji aralığı: 20 ... 3000 keV
1,5 m'ye kadar su geçirmez prob
1000 değer için hafıza
.csv dosyası olarak aktarın

Geiger Sayacı PCE-RAM 100

22.845,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Kapsamlı ölçüm fonksiyonlarıyla Geiger Sayacı α, β ve γ radyasyonların profesyonel ölçümleri için kullanılan ölçüm cihazıdır. Birikmiş radyasyon dozunu hassas bir şekilde kaydedebilme özelliğine sahiptir. Radyasyonu hem cps (saniye başına sayım) hem de cpm (dakika başına sayım) cinsinden sayabilme özelliğiyle Geiger Sayacı her zaman doğru ve güvenilir ölçüm verileri sağlar.

Radyasyon: 0 µSv/h ... 1500 µSv/h
Çözünürlük: 0,001 µSv/h
Hassasiyet: Ölçüm değerinin < % 10'u
Birimler µSv ve mrem
Cps ve cpm cinsinden nabız sayımı
Veri kaydedicili 32 GB bellek
Ayarlanabilir alarm

Geiger Sayacı PCE-RAM 100-ICA ISO Kalibrasyon Sertifikası dahil

25.745,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Kapsamlı ölçüm fonksiyonlarıyla Geiger Sayacı α, β ve γ radyasyonların profesyonel ölçümleri için kullanılan ölçüm cihazıdır. Birikmiş radyasyon dozunu hassas bir şekilde kaydedebilme özelliğine sahipdir. Radyasyonu hem cps (saniye başına sayım) hem de cpm (dakika başına sayım) cinsinden sayabilme özelliğiyle Geiger Sayacı her zaman doğru ve güvenilir ölçüm verileri sağlar.

Radyasyon: 0 µSv/h ... 1500 µSv/h
Çözünürlük: 0,001 µSv/h
Hassasiyet: Mw'nin < %1 0'u
Birimler µSv ve mrem
Cps ve cpm cinsinden nabız sayımı
Veri kaydedicili 32 GB bellek
Ayarlanabilir alarm
ISO Kalibrasyon Sertifikası dahil

Geiger Sayacı PCE-RAM 5

4.395,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger sayacı PCE-RAM 5, ağırlıklı olarak X, β ve y ışınlarını izlemek için kullanılan küçük ve son derece hassas bir radyasyon uyarı cihazıdır. Geiger sayacında geceleri bile net bir şekilde görülebilen siyah beyaz aydınlatmalı OLED ekran bulunur.

X-, β- ve y- ışınları
Ölçüm aralığı: 137 Cs y bazında 0.05 usv … 50 msv
Hassasiyet: -%17 … +%25
Klips tasarımlı
OLED ekran
USB-C şarj soketi

Geiger Sayacı PCE-RDM 5

4.745,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger sayacı PCE-RDM 5, X ışınlarını, gama ve beta radyasyonunu izlemek için kullanılan küçük ve hassas bir ölçüm cihazıdır. Geiger sayacı, hassas bir ölçüm gerçekleştirmek için dedektör olarak enerji kompanzasyonlu bir Geiger-Müller tüpü kullanır. Radyasyondan Korunma Yönetmeliği’ne (StrSchV) göre bazı alanlarda geiger sayacı ile kişisel dozimetre ölçümü yapılması zorunludur.

β-, γ- ve X ışını radyasyonu
Ölçüm aralığı maks.: 9.999 µSv/h
Ölçüm aralığı min.: 0.08 µSv/h
Alarm fonksiyonu
Pil ile çalışma
Titreşim alarmı
USB-Typ-C şarj bağlantısı

Geiger Sayacı PCE-RAM 6

6.095,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger sayacı, 0,00 ila 1000 µSv/h ölçüm aralığında 0,01 µSv/h çözünürlükle hassas ölçüm gerçekleştirir. Yüksek hassasiyetli geiger sayacı 80 µSv/saat hassasiyetle 48 keV'den 1500 keV'ye kadar geniş bir enerji aralığında radyasyon değerlerinin güvenilir bir şekilde tespit edilmesini sağlar. Opsiyonel olarak cihaz, kullanıcının artan radyasyon seviyelerine hızlı bir şekilde tepki verebilmesi için 0,2 µSv/saat ila 10 µSv/saat arasında ayarlanabilir sınır değerlerine sahip akustik veya titreşim tabanlı alarm modlarına sahiptir.

X-, Y- ve sert β-radyasyonu
Ölçüm aralığı: 0.00 … 1000 µSv/h
Çözünürlük: 0,01 µSv/h
Hassasiyet: 80 µSv/h
Enerji aralığı: 48 keV ila 1500 keV
Sensör: Geiger sayacı tüpü
Ayarlanabilir alarm

Geiger Sayacı PCE-RAM 8

9.095,00 TL

KDV ve Kargo ücreti hariç

Geiger sayacı PCE-RAM 8, gama, beta ve X ışınlarının tespiti için geliştirilmiş yüksek hassasiyetli bir ölçüm cihazıdır. Geiger sayacı, hassas algılama teknolojisi ile radyasyon ortamının güvenilir bir şekilde ölçülmesini ve izlenmesini sağlar. Doz ölçümü, Geiger sayacının temel özelliğidir.

γ-, β-, X ışınları
Çözünürlük: 0.01 µSv/h
Doz ölçümü
µSv/h ve µR/h cinsinden görüntüleme
Kümülatif radyasyon ölçümü
Ayarlanabilir sesli alarm
Pil ile çalışma

Geiger Sayacı Satın Alma Rehberi

Geiger sayacı, iyonlaştırıcı radyasyonu ölçülebilen cihazlardır. Terim, fizikçi Geiger ve Müller tarafından geliştirilen Geiger-Müller sayma tüpünü ifade eder, ancak, diğer tasarımlardaki cihazlar için de kullanılır. Geiger sayaçları birçok durumda doğrudan kişisel koruma için kullanılsa da korumalı alanlarda salınan iyonlaştırıcı radyasyonu izlemek için de kullanılabilir.

5 elektron volt ve üstü bir kinetik enerjiye sahip iyonlaştırıcı radyasyonun enerjisi o kadar yüksektir ki elektronları serbest bırakarak nötr atomları ya da molekülleri pozitif yüklü iyonlara dönüştürebilir. Özellikleri ve etkileri bakımından farklılık gösteren alfa, beta ve gama radyasyonunun yanı sıra nötron ve X ışını radyasyonu gibi farklı iyonlaştırıcı radyasyon türleri bulunur. Bu radyasyon türleri, radyoaktif elementlerin doğal bozunması sırasında ya da teknik cihazların ana ya da yan etkisi olarak üretilir.

İyonlaştırıcı radyasyon seviyelerinin yüksek olduğu bilinen birçok alan radyasyondan korunma ile ilgili yasal düzenlemelere tabidir. Bu da her şeyden önce çalışma ortamındaki radyasyon için geçerlidir. Yönetmeliklerin uygulanması, devlet kurumları tarafından desteklenir ve izlenir. Örneğin, Almanya’da gözetime tabi kişiler için resmi olarak onaylanmış Geiger sayaçlarının verilmesi ve değerlendirilmesi radyasyondan korunmadan sorumlu federal devlet yetkilileri tarafından gerçekleştirilir. Ancak, insanlar, boş zamanlarında, evlerinde ya da gıda yoluyla da yüksek radyasyon seviyelerine maruz kalabilir. Örneğin, radon gazı, yeraltından ya da yapı malzemelerinden salınması halinde iç mekandaki havada birikebilir. Özellikle güney Bavyera’da ve Bavyera ormanlarında mantarlar ve yabani hayvanlar, Çernobil’deki reaktör kazası esnasında açığa çıkan Sezyum-137’den hâlâ etkilenmektedir.

Kanun ya da yönetmeliklerin gerektirdiği ölçüm cihazlarına ek olarak elektronik Geiger sayaçları bir şirkette ya da özel bir ortamda aşağıdakileri belirlemek için kullanılabilir:

- iyonlaştırıcı radyasyonun belirli bir konumda ne kadar güçlü olduğu,

- belirli bir süre zarfında kişisel radyasyon dozunun ne kadar yüksek olduğu,

- radyasyonun belirli bir kaynakla ilişkilendirilip ilişkilendirilemeyeceği,

- bulunan ya da teslim edilen malzemelerden ne kadar radyasyon yayıldığı,

- gıdaların doğal olmayan yüksek radyasyon seviyelerine sahip olup olmadığı

Radyasyona maruz kalma seviyesi, radyasyonun teknik ya da tıbbi uygulamalardan mı ortamdaki doğal radyasyondan mı yoksa iç mekandaki radondan mı kaynaklandığına bakılmaksızın uygun bir Geiger sayacı ile belirlenebilir. Modern elektronik Geiger sayaçlarında çeşitli ölçüm, uyarı ve değerlendirme fonksiyonları bulunur. Bir model seçerken Geiger sayacının istenen tüm fonksiyonları sunduğundan emin olunmalıdır.

Farklı İyonlaştırıcı Radyasyon Türleri İçin Geiger Sayacı

Gama radyasyonu ya da X ışınları ve farklı iyonlaştırıcı radyasyon türlerini tespit edebilen özel olarak tasarlanmış Geiger sayaçları mevcuttur. Alfa, beta ve gama radyasyonunu kaydeden Geiger sayaçları tüm radyasyon türlerinin neden olduğu toplam aktiviteyi belirler. Bazı Geiger sayaçlarının önüne filtre yerleştirilerek alfa radyasyonu ya da alfa ve beta radyasyonu engellenebilir.

CPM, CPS, Gray ve Sievert cinsinden ölçülen ölçüm değerleri ne anlama geliyor?

İyonlaştırıcı radyasyon için sınır değerleri ve ölçüm değerleri genelde mikro ya da milisievert cinsinden ya da mikrosievert/s ya da milisievert/yıl cinsinden verilir. Geiger sayacı, yüksek enerjiye sahip radyasyon tarafından tetiklenen iyonlaşmayı ya da darbelerin sayılmasını sağlar. Bunlar toplam sayı olarak ya da dakika ya da saniye başına sayı olarak gösterilebilir. Dakika başına sayım CPM, saniye başına sayım da CPS olarak kısaltılabilir. Daha uzun ölçüm sürelerinde zamana bağlı değerler için ortalama değerler hesaplanır. Çoğu Geiger sayacı, bu sayımdaki enerji içeriğini ya da radyasyon türünü ayırt edemez. Bunun için özel cihazlar mevcuttur. Ancak, Geiger sayacında kaydedilen hesaplama algoritmaları aracılığıyla toplam radyasyonun sayılan darbeleri sievert cinsinden doz eşdeğerine dönüştürmek için kullanılabilir. Doz eşdeğeri, enerji içeriğini ve radyasyon türlerinin farklı tehlikelerini dikkate alan bir değer verebilmek için tanımlanmıştır. Biyolojik malzeme üzerindeki etkinin henüz değerlendirilemediği soğrulan dozdan ayırt etmek için soğrulan doz gray cinsinden; doz eşdeğeri de sievert cinsinden verilir.

CPM	Dakika başına darbe sayısı	Dakika başına sayar
CPS	Saniye başına darbe sayısı	Saniye başına sayar
Gray	Soğrulan doz	Vücut ağırlığının kilogramı başına Joule
Sievert	Doz eşdeğeri	Vücut ağırlığının kilogramı başına Joule radyasyon türüne göre ağırlıklandırılır
Saat başına Sievert	Doz eşdeğeri oranı	Birim zaman başına eşdeğer doz

Gama radyasyonu çok daha yüksek bir aralığa sahip olduğundan ve hem alfa hem de beta bozunumunda meydana geldiğinden ortamı izlemek için gerçekleştirilen rutin ölçümlerde sıklıkla sadece gama doz oranı kaydedilir. Bunun haricinde, özel ekipmanlarla radyasyonun enerji spektrumunu spektroskopik olarak değerlendirmek ve hangi radyonüklidlerin lokal doz oranına ne ölçüde katkıda bulunduğunu belirlemek de mümkündür. Bu, tehlikenin ve hedeflenen karşı önlemlerin ayrıntılı bir değerlendirmesini sağlar.

Sabit Ölçümler İçin Geiger Sayaçları

Pek çok Geiger sayacı, belirli uygulamalar için optimize edilmiştir. Geiger sayacı, seçilen dış mekanlarda radyasyonun lokal doz oranını devamlı olarak ölçer ve ölçüm değerlerinin başka bir yerde değerlendirilmesi için bu değerleri elektronik formda iletir. Bu tür Geiger sayaçlarının her şeyden önce hava koşullarına karşı dayanıklı olmaları ve veri aktarımı için bir arayüze sahip olmaları gerekir.

Radyasyonun açığa çıkabileceği nükleer enerji santrallerinde, araştırma laboratuvarlarında ve teknik kuruluşlarda genelde ayrılmış korumalı bölgeler ve özel kontrollü alanlar bulunur. Böyle bir bölgeden ayrılmadan önce insanlar ve malzemeler lokal maruziyete özel olarak uyarlanmış kalıcı olarak monte edilmiş bir Geiger sayacı ile kontrol edilir. Derhal harekete geçilebilmesi amacıyla ölçüm değerleri yerinde değerlendirilmelidir. Bu, kontamine olmuş kıyafetlerin ya da malzemelerin koruma bölgesinden çıkarılmasını önler. Bu nedenle, bu tür Geiger sayaçlarında alarm fonksiyonları bulunur.

Mobil Kullanım İçin Geiger Sayaçları

Elektronik Geiger sayaçları, çeşitli ölçüm noktalarında mevcut radyasyon maruziyetini hızlı bir şekilde kontrol etmek için kullanılan mobil cihazlardır. Gıdaların ya da yapı malzemelerinin hızlı ve basit bir şekilde kontrolünü sağlayan Geiger sayaçları aynı zamanda iç ya da mekanlarda radyasyon maruziyetinin artmasından şüphelenilen durumlarda da testler yapılmasını sağlar. Bu cihazlarda hangi tür radyasyonun ölçülebileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Sık kontroller için Geiger sayacında farklı alarm sınırlarının ayarlanabilmesi pratiklik sağlar.

Resmi olarak onaylanmış kişisel Geiger sayaçlarının çoğu yalnızca belirli bir kullanım süresinden sonra değerlendirilebilir. Bu nedenle, pasif Geiger sayaçları olarak da adlandırılır. Buna karşılık, elektronik Geiger sayaçları, kişiye etki eden dozu gösterebilir ve yüksek seviyelerde görsel ya da sesli alarm verebilir. Korunan kişi, alarm durumunda tehlike kaynağını kapatarak, kendini koruyarak ya da tehlike bölgesinden uzaklaşarak tepki verebilir. Bu tür Geiger sayaçları, bir radyasyon kaynağının yakınında uzun süre kalmadan önce radyasyona karşı korumanın ne kadar iyi çalıştığını ölçmek için de kullanılabilir.

İtfaiye ekipleri, kontamine olmuş malzemeleri içeren ya da kontamine olmuş bir ortamda meydana gelen olaylar için acil durum ekiplerini eğitmeli ve özel koruyucu kıyafetler ve ölçüm cihazları bulundurmalıdır. Bu tür önlemler, kliniklerde, radyolojik uygulamalarda ya da araştırma tesislerinde yapılan operasyonlar ve radyoaktif madde taşıyan araçların karıştığı trafik kazaları için gereklidir. Ölçüm cihazları, sınır değerinin belirlenebileceği doz hızı uyarı cihazları olarak Geiger sayaçlarını ve kontaminasyonun tespit edilebileceği diğer cihaz türlerini içerir.

Geiger Sayaçları ile İlgili Daha Fazla Bilgi

Geiger-Müller Tüpü Nedir?

Geiger-Müller tüpü, fizikçi Geiger ve Müller tarafından radyoaktif radyasyonu ölçmek için geliştirilmiş bir ölçüm cihazıdır. Genellikle Geiger-Müller tüpleri ve aynı zamanda radyoaktiviteyi ölçen diğer cihazlar da Geiger sayacı olarak adlandırılır. Geiger sayacı, bir tüpten oluşur ve karakteristik sesler aracılığıyla radyoaktif radyasyonun yoğunluğunu saymayı mümkün kılar. Daha gelişmiş modellerde bu sayı görüntülenebilir ya da kaydedilebilir. Metal tüpün ön ucunda radyasyonun tüpe girdiği radyolüsent bir pencere bulunur. Tüpün arka kısmı, tüpün ortasından geçen telin de sabitlendiği yalıtkan bir malzeme ile kapatılmıştır. Boşluk hafif basınçlı bir inert gazla doldurulmuştur.

İyonlaştırıcı radyasyonun Geiger-Müller tüpüne girmesi halinde atomlara çarptığında soy gazın dış kabuğundan elektronları ayırır. Bu da nötr gaz atomunu pozitif yüklü bir iyona dönüştürür. Metalik kaplamayla Geiger sayacındaki tel arasında birkaç yüz voltluk bir DC voltajı uygulandığından artık yüklü parçacıklardan akım geçer. Dış tüp katot, tel ise anot görevi görür. Elektronlar elektrik alan kuvveti nedeniyle anoda doğru hızlandırılır ve diğer gaz molekülleriyle çarpışır. Ek olarak salınan elektronlar, anot ve katot arasındaki akım akışını güçlendirir ve bu da devreye bağlı bir direnç tarafından bir voltaj sinyaline dönüştürülür. Bu sinyal elektronik olarak güçlendirilir ve Geiger sayacının donanımına göre duyulabilir ya da görülebilir hale getirilir.

Geiger sayacında nüfuz eden radyasyon belirli bir çatırtı sesi olarak algılanabilir hale gelir. Geiger sayacına ne kadar çok iyonlaştırıcı radyasyon girerse sesli sinyaller arasındaki aralıklar da o kadar kısalır. Günümüzde pek çok modern Geiger sayacı, önceden ayarlanmış radyasyon değerlerine ulaşıldığında ek alarm sesleri oluşturabilir, sinyal ve alarm lambalarını yakabilir, radyasyon tarafından üretilen darbeleri sayabilir ya da toplam olarak ya da bir zaman birimine göre belirlenen sayısal değerleri kaydedebilir ve bunları bir ekranda görüntüleyebilir.

Kişisel Geiger Sayaçları Ne Amaçla Kullanılır?

16. yüzyılın başlarında Paracelsus şöyle yazmıştır: “Bütün maddeler zehirdir, zehir olmayan hiçbir madde yoktur; zehirle devayı birbirinden ayıran onun dozudur“. Geiger sayacı, genellikle çevreden gelen bir maruziyetin dozunu yani miktarını ölçen ve gösteren bir ölçüm cihazıdır. Bir Geiger sayacında zamana bağlı toplam dozu belirlemek için ölçüm parametresinin değerleri belirli bir süre boyunca sürekli olarak toplanır. Bu nedenle, kişisel Geiger sayaçları kişiye etki eden maruziyet miktarını ve yoğunluğunu yani kişisel dozu kaydeder. Kişisel Geiger sayaçları, insanların organizmaya zarar verdiği bilinen etkilere uzun bir süre boyunca kontrolsüz bir şekilde maruz kalmasını önlemek için tasarlanmıştır. Bu, her şeyden önce doğrudan algılanamayan ya da zararlı etkilerinin değerlendirilmesi zor olan etkiler için geçerlidir. Kişisel Geiger sayaçları esas olarak tehlikeli alanlarda kalmak zorunda oldukları için yüksek radyasyon seviyelerine maruz kalan kişilerin kişisel radyasyon dozunu izlemek için kullanılır. Bu tür kişisel Geiger sayaçları, belirli bir süre boyunca kişiyi etkileyen iyonlaştırıcı radyasyon miktarını kaydeder. Geiger sayaçları belirtilen kullanım süresinden sonra değiştirilir ve Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğine göre maksimum maruz kalma sınırlarına uyulup uyulmadığını belirlemek için değerlendirilir.

Yüksek radyasyon maruziyetinin meydana geldiği alanlar şu şekilde sıralanabilir:

- Tıbbi teşhis ve tedavi

- Belirli araştırma tesisleri

- Nükleer enerji santralleri

- Radyoaktif maddelerin taşınması, depolanması ve işlenmesi

- Sanayi ve ticarette iyonlaştırıcı radyasyon kullanımı

Uzaydan gelen doğal iyonlaştırıcı radyasyon yüksek irtifalarda daha güçlü bir etkiye sahip olduğundan hava mürettebatı ve sık uçan yolcular da ek strese maruz kalmaktadır. Federal Radyasyondan Korunma Dairesi’ne göre Almanya’da tüm doğal radyasyon kaynaklarından kaynaklanan yıllık maruziyetin ortalama değeri 2.1 milisieverttir. Değerler, yaşanılan yere ve beslenme alışkanlıklarına göre yılda bir ila on milisievert arasında değişmektedir. İşleri nedeniyle yüksek radyasyona maruz kalan çalışanların resmi olarak izlenmesi amacıyla yalnızca bunun için onaylanmış kişisel Geiger sayaçları kullanılabilir. Bununla birlikte, özel gösterge ve uyarı fonksiyonlarına sahip elektronik kişisel Geiger sayaçları, söz konusu radyasyon türü için uygun olmaları halinde kullanılabilir. Örneğin, günümüzde mevcut olan elektronik kişisel Geiger sayaçları, X-ray cihazlarında ve lineer hızlandırıcılarda ortaya çıkan darbeli radyasyona karşı yeterince güvenilir ölçüm değerleri sağlamaz. İyonlaştırıcı radyasyonu tespit eden cihazlara ek olarak diğer ölçüm parametreleri için de kullanılabilen kişisel Geiger sayaçları mevcuttur. Örneğin, bir çalışanın iş yerinde maruz kaldığı gürültü dozunu ölçebilen Geiger sayaçları mevcuttur.